Başak Parıltı GÖKÇAM
Eksim Holding çatısı altında faaliyet göstermekte olan Dicle Elektrik; Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Mardin, Şırnak ve Siirt vilayetlerinde kesintisiz, kayıpsız ve kaliteli güç sunma amacıyla yatırımlarına devam ediyor. Diyarbakır’da düzenlenen basın buluşmasında bölgesel yatırım haritasını ve gelecek hedeflerini paylaşan şirket, özelleşme devrinden bu yana yaklaşık 45 milyar TL’lik yatırımlarıyla bölgenin güç altyapısını modernize etti.
Enerji nakil sınırının toplam uzunluğunu 81 bin kilometreye, dağıtım trafolarının sayısını ise 70 bine çıkaran elektrik dağıtım şirketi, 2024 yılında 8.1 milyar TL’lik yatırım kapasitesine ulaştı.
Dicle Elektrik, 2025 yılı için ise 8 milyar TL bütçeli yeni projeleri devreye almaya hazırlıyor. Toplantıdaki konuşmasında 2024 yılında yapılan yatırımlara yönelik bilgi veren Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, “Yıl içinde hizmet bölgemizde şebeke yatırımlarına 5,1 milyar TL, güç nakil çizgileri ve modüler dönüşüm projelerine 1,1 milyar TL, küçük ek tesislereyse 780 milyon TL ayırarak altyapı iyileştirmeleri gerçekleştirdik.
Başta şirket merkezi, teknoloji ve inşaat olmak üzere başka yatırımlara 1 milyar TL’ye yakın bütçe ayırdık. Ayrıyeten 23 milyon TL fiyatındaki aydınlatma yatırımıyla bölgemiz genelinde daha verimli bir aydınlatma sistemi sağlamayı başardık. Dicle Elektrik olarak yıl sonuna kadar 43 bin aboneyi kapsayan; toplamda 701 km güç nakil çizgisi ile 25 km aydınlatma tesisinin yanı sıra akıllı şebeke yatırımlarını da tamamlayacağız” dedi.
“Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezi’nde 60’ın üstünde proje gerçekleştirdik”
Türkiye’nin elektrik dağıtım bölümünde birinci olma özelliğini taşıyan Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezi’nin başarılarından da kelam eden Yaşar Arvas, “Özelleşmeden bu yana sürdürdüğümüz ‘Ar-Ge şirketi olma’ amacımız kapsamında 60’ın üstünde nitelikli proje geliştirdik.
Bu projelerle güç verimliliğini ve güvenliğini sağlayarak hizmet bölgemizde sürdürülebilir bir altyapı oluşturmayı ve müşteri memnuniyetini daha da artırmayı hedefliyoruz. Teknoloji ve Ar-Ge’nin gücünü kullanarak Türkiye’de birinci olma özelliği taşıyan ve öteki dağıtım şirketlerinin çalışmalarına örnek teşkil eden projelerimizle elektrik dağıtımında yeni bir periyodun kapısını aralıyor ve kesimimizde öncü rolümüzü pekiştiriyoruz” dedi.
Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespit ediliyor
Kaçak elektrik sıkıntısının hem güç altyapısının sağlıklı işleyişini hem de tedarik sürekliliğini sekteye uğrattığını belirten Arvas, “Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespitimiz oluyor. Kaçak trafoların iktisada yıllık en az ziyanı 298 milyon TL iken ortalama yıllık 1 ila 5 milyon TL ortasında elektrik tüketiminde bulunan kullanıcılar mevcut.
Kayıp kaçakla çabamız sonucunda yüzde 76 olan oranı 2024 yılı prestijiyle yüzde 42 seviyelerine indirdik. Kaliteli, kesintisiz ve kayıpsız olarak nitelendirdiğimiz 3K alanlarında ise bu oran yüzde 12 seviyelerine kadar düşmüş durumda.” dedi. Kaçak oranlarındaki düşüşle elde edilen muvaffakiyetin tıpkı vakitte ülke iktisadının de kazancı olduğunu belirten Arvas, 2013 yılından günümüze kadar 193 milyar TL pahasında kaçak güç tüketiminin önlendiğini ve ulusal iktisada değerli bir katkı sağlandığını da vurguladı.
2025’te 418 proje hayata geçirilecek
Dicle Elektrik, 2025 yılında toplam 8 milyar TL’lik yatırım bütçesiyle bölge genelinde 418 proje hayata geçirmeyi planlıyor. Bu kapsamda, Şanlıurfa’da 90 proje için 3,64 milyar TL, Diyarbakır’da 82 proje için 1,18 milyar TL, Batman’da 63 proje için 660,6 milyon TL, Mardin’de 80 proje için 592 milyon TL, Şırnak’ta 26 proje için 573 milyon TL ve Siirt’te 68 proje için 362,6 milyon TL yatırım hedefleniyor. Merkezde yürütülen 9 proje için de 942,7 milyon TL bütçe ayrıldı. Yatırımlar kapsamında; kent şebekesi dönüşüm projeleri, kırsal alan dönüşüm çalışmaları, yeni şebeke inşaları ve altyapı güçlendirme çalışmalarının ön planda yer alması hedefleniyor.
İklim değişiyor, yer tahrip oluyor
Yaşar Arvas, bölgedeki yüksek güç tüketiminin en kıymetli sebebi olarak sulama sorunlarını işaret etti. Hizmet bölgelerinde 130 bin dolayında çiftçi bulunurken bunun 51 bininin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı sulu tarım yaptığını belirten Arvas, “Asıl elektrik tüketen ziraî sulama abone sayısı ise 32 bin civarında.
Bu abonelerin yaklaşık 2 bin 700’ü büyük ölçekli ziraî sulama yapıyor ve ağır elektrik tüketiyor. Kullandıkları trafolar 200 aboneye yakın bir mahalleyi besleyecek kadar elektrik harcıyor. Atatürk Barajı’nın ürettiği gücün 2 katından fazlası hizmet bölgemizdeki tarım alanlarında tüketiliyor.
Açılan kuyulardan yüksek elektrik gücü harcanarak su çekiliyor ve bu metotla yapılan sulama coğrafyaya da ziyan veriyor. İklim değişikliğinin yanında bilhassa tarım alanlarındaki bilinçsiz ve çok su kullanımı kaynakları kurutuyor. Bundan 10 yıl evvel 100-150 metreden su çeken çiftçiler, artık 600-700 metre derine inmek zorunda kaldı. Yeraltı sularının süratle azalışı, coğrafik yapıyı da değiştiriyor. Son olarak Harran Ovası’nda çok sulamayla 15 metre derinliğinde dev obruklar oluşmaya başladı. Kaynaklar tükenirken ortaya çıkan yüksek güç maliyetleri çiftçilerimizin üzerine ekstra yük bindiriyor” dedi.
