Nagihan KALSIN

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bay­raktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlı­ğının 2025 yılı bütçesini sundu. Türkiye’nin geçen yılki güç ithalatı faturasının yaklaşık 70 milyar dolar olduğunu belirten Bayraktar, “Bu ölçüsü düşür­mek için çalışıyoruz. Sakarya Gaz Sahası’nda bugün prestijiyle üretimimiz 7 milyon metrekü­pe çıktı.

Diğer sahalarımızla bir­likte toplam yurt içi üretimimizi günlük 8 milyon metreküpe yük­selterek 3,5 milyon hanemizin muhtaçlığını kendi doğal gaz üreti­mimizle karşılar hale geldik. Sa­karya Gaz Sahası’ndaki üretimin artırılması için yaptığımız plan­lama kapsamında bir adet yüzer üretim platformunu envante­rimize kattık. 2026 yılında üre­time alacağımız bu platform ile birlikte günlük üretimimizi 20 milyon metreküpe ulaştıraca­ğız” dedi.

6,3 milyon aracın yakıtı yerli petrolden

Petrolde daha evvel arama ya­pılmayan bölgelere odaklandık­larını tabir eden Bakan Bayrak­tar, “Şırnak, Gabar’da günlük üretimi 57 bin varilin üzerine yükselttik. Dağlarda toplam 540 kilometre yol yaparak bu üreti­mi gerçekleştirdik. 2024 yılında, Şırnak, Hakkâri, Van başta ol­mak üzere toplam 84 sondaj ta­mamlanmışolup bu sayısı yıl­sonunda 100’e çıkaracağız.

Bu sayede 66 milyon varillik yeni re­zerv keşfettik. 2025 yılında ise 143 arama sondajı yapmayı he­defliyoruz. Yurt dışındaki saha­larımızda gerçekleştirdiğimiz 40 bin varillik üretimimizle bir­likte günlük toplam 155 bin va­rilin üzerinde petrol üretiyoruz. 6,3 milyon arabanın yakıt ihti­yacını kendi ürettiğimiz petrolle karşılıyoruz” diye konuştu.

Bayraktar, Sakarya Gaz Saha­sı ve Gabar başta olmak üzere üretim alanlarını genişletmek, birebir vakitte da üretimi artır­mak gayesiyle Türkiye Petrolle­ri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) önümüzdeki yıl 143 milyar lira­nın üzerinde yatırım yapacağını vurguladı.

Doğal gazın yüzde 20’si depolanacak

Bayraktar, ulusal doğal gaz şe­bekesine giriş noktasının 14’e, günlük giriş kapasitesinin ise 455 milyon metreküpe çıkarıl­dığı bilgisini paylaştı. Bayraktar, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Doğal gaz tedarik çeşitlendirmesi için mecburî olan 5 adet gazlaştır­ma tesisimizin toplam girişka­pasitesi 161 milyon metreküpe ulaşmıştır. Kurduğumuz geliş­mişaltyapıyı güçlendirmeye yö­nelik çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz. Mevcut durumda 5,8 milyar metreküp olan yeraltı doğal gaz depolama kapasitemi­zi, 2028’de 12 milyar metreküpe yükselterek kullandığımız doğal gazın yüzde 20’den fazlasını de­polayabileceğiz.”

80 milyar metreküp arz kapasitesi var

Türkiye’nin farklı coğrafya­larda yürüttüğü çalışmalara ait de açıklama yapan Bay­raktar, “Somali’yle yaptığımız anlaşma sonucunda Somali de­niz alanlarında 3 blokta petrol ve doğal gaz arama faaliyetleri­ne başladık. Sismik çalışmala­rın olumlu neticelenmesi halin­de sondaj aşamasına geçmeyi hedefliyoruz. Doğal gaz tedari­ki kapsamında, Cezayir’le olan LNG anlaşmamızı 2027 yılı so­nuna kadar, Azerbaycan ile bu yıl sona erecek doğal gaz tedarik anlaşmamızı ise 2030 yılı sonu­na kadar uzattık.

Diğer taraftan, BOTAŞ, memleketler arası firmalar­la yıllık 5,6 milyar metreküplük uzun periyotlu LNG tedarik an­laşmaları imzalamıştır. Arala­rında Cezayir, ABD, Katar, Um­man, Nijerya üzere ülkelerin yer aldığı, 34 farklı ülke ile doğal gaz ticareti yapıyoruz” dedi. Bayrak­tar, Türkiye’nin bugün 80 mil­yar metreküp doğal gaz arzı sağ­layabilecek durumda olduğunu, Bulgaristan, Yunanistan, Maca­ristan, Romanya, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’ya doğal gaz ihraç edildiğini anlattı.

4,7 milyon haneye tüketim desteği

Vatandaşların yüksek ener­ji maliyetlerinden etkilenmeme­si için çalıştıklarını lisana getiren Bayraktar, verilen takviyelerle il­gili şunları aktardı: “Tüm vatan­daşlarımızın elektrik ve doğal gaz faturalarında 2024 yılının 10 ay­lık periyodunda 275 milyar TL dev­letimiz tarafından karşılanmış­tır. 2024 yılı başından itibaren 4,1 milyon haneye 8,1 milyar TL elektrik tüketim desteği, 654 bin haneye ise 1,4 milyar TL doğal gaz tüketim desteği verilmiştir.

Ayrı­ca, bu yıl içinde 1,6 milyon hane­ye toplam 1,4 milyon ton kömür dağıtımı planlanmışolup, kömür dağıtımı hala devam etmektedir. Geçen yıl uygulamaya konan Aile ve Gençlik Fonu’na, maden, pet­rol ve doğal gaz üretiminden elde edilen gelirlerden toplam 5,8 mil­yar TL fiyatında bütçe aktararak, başta sarsıntı bölgelerimiz olmak üzere, gençlerimizin yuva kurma­larına dayanak verdik.”

2025’te Nijer’de bir alanda altın üretimine başlanıyor

Bakan Bayraktar, Nijer’de arama çalışmaları kapsamında altın alanlarından birinde 2025 yılında üretime başlamayı planladıklarını açıkladı. Bayraktar, “Dünyadaki rezervin yüzde 73’üne sahip olduğumuz bor madeninde yüzde 60’ın üzerinde global pazar hissesiyle bu alanda liderliğimizi sürdürüyoruz. Bu çerçevede, 2024 yılında 2,5 milyon ton bor eserleri satışı karşılığında, yüzde 97’si ihracat olmak üzere, 1,3 milyar dolar satış gerçekleştirerek bir rekor kıracağız.

Hammadde arz güvenliğimiz kapsamında, Asya’dan Afrika’ya farklı coğrafyalarda faaliyetlerimize orta vermeden devam ediyoruz. Pandemi sonrası yaşanan hammadde tedarik sıkıntıları ve artan emtia fiyatları, madenlerin mümkün olduğunca yerli kaynaklardan temin edilmesi mecburiyetini bir defa daha ortaya koymuştur” tabirlerini kullandı.

Yenilenebilir kaynaklarla 11 milyar $’lık ithalat önlendi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, son bir yılda yenilenebilir güç kaynaklı elektrik üretimi sonucunda yaklaşık 11 milyar dolar karşılığı olan doğal gaz ithalatının önlendiğine de dikkat çekti. Bayraktar, “Tüm dünyada olduğu üzere, yenilenebilir güç yatırımlarının müsaade süreçlerini kısaltmamız gerekmektedir.

Bu hedefle 48 ayı bulan uzun müsaade süreçlerini 24 ayın altına düşürecek bir model üzerinde çalışıyoruz. İklim değişikliği ile gayretin kıymetli araçlarından biri olan karbon fiyatlamasına yönelik Emisyon Ticaret Sistemi’nin altyapısı EPİAŞ bünyesinde hazır hale getirilmişolup, İklim Kanunu’nun yasalaşmasına müteakip devreye alınacaktır” diye konuştu.

Stratejik madenler için yol haritası açıklanacak

Bayraktar, yeraltı kaynaklarını ortaya çıkarmak maksadıyla kurulan Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünün (MTA), son 10 yılda ortalama 670 bin metre sondaj gerçekleştirerek yeni rezervlerin tespitini sağladığını ve bu rezervlerin değerli bir kısmının iktisada kazandırıldığı anlattı. Bayraktar, 2023’te kömür ve altın dahil, orta ve uç eserler hariç olmak üzere, toplam madencilik ithalatının yaklaşık 40 milyar dolar olduğunu, bu kapsamda maden üretimini inançlı ve sürdürülebilir şekilde artırmak için çalıştıklarını söz etti. Bayraktar, Türkiye için kritik ve stratejik madenler yol haritasının gelecek günlerde kamuoyuyla paylaşılacağını bildirdi.