Köy Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 9 unsuru daha TBMM Genel Şurasında kabul edildi.
Gecekondu Kanunu’nda değişiklik
Gecekondu Kanunu’nun “yeniden gecekondu üretiminin önlenmesine” ait hususunda değişikliğe gidilirken, belediyeye, Hazine’ye, özel yönetimlere, özel bütçeli dairelere ilişkin arazi ve emlakta yahut devletin tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak yapılar için TOKİ, belediyeler yahut vilayet özel yönetimleri yıkım kararı verebilecek.
Alınan karar 7 gün içerisinde bildiri edilecek. Bildiri tarihinden itibaren yapı, 15 gün sonra belediye yahut vilayet özel yönetimi tarafından derhal yıktırılacak.
‘İmar hakkı aktarımı’
Teklifle, Katma Bedel Vergisi Kanunu’nda da değişikliğe gidiliyor. Bu kapsamda özel bütçe kapsamında bulunan Kentsel Dönüşüm Başkanlığına yapılan arsa ve arazi teslimleri, katma bedel vergisinin istisnası kapsamına alınıyor.
Düzenlemeyle İmar Hakkı Kanunu’na “imar hakkı aktarımı” tarifi ekleniyor. İmar hakkı transferi, “1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir kısmının genel ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle, parsel üzerinde özel mülkiyete bahis yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, verilemeyen emsale temel inşaat hakkının diğer parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması sürecidir.” formunda tanımlanıyor.
İmar Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor
İmar hakkı transferi ile genel ve kamu hizmet alanlarının kamuya mali külfet getirmeden bedelsiz karşılanarak kamu mülkiyetine geçirilmesi, vatandaşların mülkiyetlerindeki kısıtlılığın kaldırılması ve kamulaştırmasız el atma davalarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Bu kapsamda imar hakkı transferi yapılırken alıcı parselin emsale temel inşaat alanı en fazla imar planı ile belirlenmiş oranlar kadar ve her halde alıcı parselin yüzde 30’unu geçmemek üzere artırılabilecek.
Verici parselin/parsellerin transfere temel inşaat hakları, en yakın komşuluğundaki imar parselinin/adasının emsale temel inşaat hakkını aşmamak kaydıyla ilgili idarece belirlenecek. Aktarma süreci, alıcı ve verici parselin paha tespitleri üzerinden yapılacak.
Bedeli Değer Takdir Kurulu belirleyecek
Alıcı ve verici parselin transfere bahis olacak imar haklarının bedeli, kanuna nazaran yetkilendirilmiş lisanslı en az iki gayrimenkul değerleme kuruluşu tarafından belirlenen bedellerin ortalamasından az olmamak kaydıyla idarece oluşturulan değer takdir komitesi tarafından bedel tespit asıllarına nazaran belirlenecek. Alıcı ve verici parsellerin transfere bahis imar haklarının kıymetleri ortasında fark oluşması durumunda karşılıklı mahsuplaşılabilecek.
Verici parselin imar hakkı transfer süreci bulunduğu yönetim yahut kurumun yetki alanı içerisinde olması, alıcı parselin imar planı kararı ile belirlenmesi, alıcı parselin metrekare ünite kıymetinin verici parselden daha fazla olması kaydıyla ve verici parselin ilgili yönetimler lehine bedelsiz devredilmesi suretiyle gerçekleştirilecek.
Parselasyon
Düzenlemeyle İmar Kanunu’nda yer alan parselasyon hazırlanmasına ait unsurda değişikliğe gidiliyor.
Buna nazaran, düzenleme paydaşlık hisseleri, düzenlemeye tabi tutulan yerler ile bölgenin gereksinimi olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi vb. için ayrılan parseller ve mesire alanları, resmi kurum alanı, uygulama imar planı kararı ile getirilen öteki genel ve kamu hizmet alanları, otogar alanından oluşacak ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden öbür amaçlarla kullanılamayacak.
Düzenleme alanında kelamı geçen genel hizmetler için ayrılması gereken alanların toplamının, belirtilen düzenleme paydaşlık hissesinden fazla olması yahut daha öncesinde parselasyon planı tescil olmuş alanlarda ikinci defa düzenleme iştirak hissesi kesintisi yapılamaması nedeniyle kamu eline geçişi sağlanamayan genel ve kamu hizmet alanlarının belirtilen prosedürlerle kamuya geçişi sağlanacak.
Umumi ve kamu hizmet alanlarının kamulaştırma yoluyla kamu eline geçirilecek olması halinde uygulamaya giren parsellerin, imar planında kamulaştırmaya bahis kamu ve genel hizmet alanlarına denk gelen kısımları ilgili idarece kamulaştırılacak.
Ödeme 1 yıl içinde yapılacak
Tespit edilen bedel ödenmedikçe tapuda rastgele bir süreç tesis edilemeyeceği tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilecek ve bu bedelin tamamı tescil tarihinden itibaren en geç 1 yıl içerisinde ödenecek.
Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir evvelki yıla ait olarak Vergi Yöntem Kanunu’nun kararları uyarınca tespit ve ilan edilen tekrar değerleme oranı güncellenmek suretiyle ödenmedikçe dönemi yapılamayacak ve yapı ruhsatı verilemeyecek; tapuda rastgele bir süreç tesis edilemeyecek. Bedelin büsbütün ödenmesi halinde taşınmaz maliki ya da yönetimin talebi üzerine terkin edilebilecek.
Değer artış hissesi ödemesi
Taşınmaz maliklerinin tamamının talebi üzerine parsel bazında işlev değişikliği ile ada bazında yapılacak imar planı değişikliği sonucunda kıymetinde artış olan parsel yahut parsellerin artan bedeli ile mahkemelerce iptal edilen imar planı değişikliklerinde, imar planı değişikliği sonucunda yürürlükten kalkan imar planı ile teklif edilen yeni imar planının kapsadığı parsel yahut parsellerde oluşan paha farkının yüzde 90’ı, paha artış hissesi olarak alınacak.
Değer artış hissesi peşin yahut taksitle ödenebilecek. Kıymet artış hissesinin peşin ödenmesi halinde yüzde 10 indirim uygulanacak ve en geç tahakkukun oluştuğu tarihi takip eden bir ay içerisinde ödenecek.
Değer artış hissesinin taksitle ödenmesi halinde birinci ödeme, tahakkuk tarihini takip eden birinci ay içerisinde faizsiz olarak yapılacak. Sonraki taksit ödemeleri ise birinci ödemeden sonraki altıncı, on ikinci ve on sekizinci aylarda olmak üzere ve kalan borç üzerine TÜFE aylık değişim oranları eklenerek artış yapılacak biçimde toplamda dört taksitte gerçekleştirilecek.
Taksitlerin erken ödenmesi halinde ise taksitin ödendiği tarihteki kalan borç üzerine TÜFE aylık değişim oranları eklenerek ödenecek taksit meblağı hesaplanacak. Paha artış hissesinin tamamı ödenmeden tapuda satış, evre, bağış yapılamayacak, yapı ruhsatı düzenlenemeyecek.
Elektronik haberleşme altyapılarında yapı ruhsatı
Kanunla, Anayasa Mahkemesinin iptal kararları dikkate alınarak İmar Kanunu’nun “Elektronik haberleşme altyapılarında yapı ruhsatı alınması” hususunda düzenlemeye gidildi. Buna nazaran, 1/1000 ölçekli imar planı bulunmayan yerlerde, kulenin, varsa 1/1000 ölçekli mevcut haritası üzerine işlenerek, bu harita bulunmayan yerde ise 1000 metrekare alanı kapsayacak biçimde halihazır harita hazırlatılarak ve işlenerek ilgili yönetime onaylatılacak.
Yapı ve binalarda kule ve direkler ile bunlara ilişkin mecburî altyapı ögelerine yüksekliği 10 metreden az olmak, statik ve elektrik bakımından sakınca olmadığına dair inşaat ve elektrik/elektronik mühendislerince hazırlanacak rapor ile bu meslek mensuplarınca fenni mesuliyetin üstlenildiğine dair taahhütname verilmek ve malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci ortasında yapılan kiralamaya yahut kullanıma ait dokümanın sunulması, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumunun ilgili mevzuatında belirlenen gerekli ve kâfi müdafaa arasının bırakılması ve buna dair güvenlik sertifikasının sunulması ve ilgili mevzuat uyarınca yer seçim evrakının alınmış olması kaydıyla ayrıca bir kaide aranmaksızın ilgili idarece müsaade verilecek.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı uyarınca, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının vazife ve yetkileri belirleniyor. Bu kapsamda Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında kalan alanlarda yapılan her cins ve ölçekteki plan, arazi ve arsa düzenlemesi ve kentsel tasarım projelerini onaylamak da Bakanlığın misyon ve yetkileri ortasında sayıldı.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda İmar Kanunu’nda yapılan değişiklikle, “Elektronik haberleşme altyapılarında yapı ruhsatı alınmasına” ait unsurun yürürlük tarihinden evvel kurulmuş olan kule ve direkler ile mecburî altyapı ögelerinin imar durumu yine düzenleniyor.
Buna nazaran, müddeti içinde müsaade başvurusu yapılmış olan kule ve direkler ile bunlara ilişkin zarurî altyapı ögeleri için harç yahut müsaade bedeli ödenmiş olması halinde tekrar harç ya da müsaade bedeli alınmaksızın ve 2 Temmuz 2004 ile 1 Ekim 2009 tarihleri ortasında kurulmuş olan elektronik haberleşme istasyonlarına alınacak müsaade yahut ruhsatlar için bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işletmeciler bir yıl içinde ilgili yönetime başvuracak. İlgili idarece yapılacak incelemeler sonucu bu kararda yer alan dokümanların müracaat mühleti içinde tamamlanması kaydıyla müsaade yahut ruhsat verilmiş sayılacak.