Geçen yıl Dubai’de düzenlenen BM iklim müzakereleri COP28’de 130 ülke 2030’a kadar global yenilenebilir güç kapasitesini üç katına ve güç verimliliği ilerleme suratını iki katına çıkarma taahhüdünde bulundu.
Ancak bu taahhüdün üzerinden geçen bir yılda, hükümetlerin yenilenebilir güçteki ulusal maksatları neredeyse hiç değişiklik göstermedi. Ekim 2024 prestijiyle, yalnızca 8 ülke yenilenebilir güç maksatlarını güncelledi ve bu da global çapta yenilenebilir güç amaçlarının sadece 4 gigavat artmasını sağlıyor.
Ülkelerin 2030’a yönelik mevcut ulusal yenilenebilir güç gayelerinin toplamı 7 bin 242 gigavata karşılık geliyor ve bu da 2022’de kaydedilen 3 bin 380 gigavat kapasiteye nazaran 2,1 kat artış anlamına geliyor. Global yenilenebilir güç kapasitesinin üçe katlanması amacına ulaşmak için 2030’a kadar 3 bin 760 gigavat ek kapasite daha kurulması gerekiyor.
2030 güneş gücü büyüme iddiaları yüzde 22 arttı
Bu periyotta hükümetlerin amaçlarında bir gelişme sağlanamadı lakin yenilenebilir güç piyasaları ilerledi ve güneş gücüne yönelik beklentiler yükseldi. Bu nedenle, hükümetlerin amaçları güneş gücündeki büyümenin epey gerisinde kaldı.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), son 12 ayda 2030’a yönelik güneş gücü büyüme kestirimlerini yüzde 22 üst istikametli güncelledi. Rüzgar gücü için, hükümetlerin ulusal gayeleri 2030’a kadar kapasitenin yalnızca iki katına çıkarılmasını öngörüyor. İddialar, 2030’da global rüzgar kapasitesinin mevcut ulusal maksatların toplamına misal formda yaklaşık 2 bin 100 gigavata ulaşacağını, lakin bunun global çapta üç katına çıkarma amacının altında kalacağını gösteriyor. Tahlil, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA), Sahra Altı Afrika, Avrasya, Latin Amerika ve Asya dahil olmak üzere dünyanın değerli bölgelerinin, genel bölgesel amaçları ile 2030’a kadar yenilenebilir güç kapasitesini üç katına çıkarmak için gerekli olan kapasite ortasında büyük bir fark olduğunu ortaya koyuyor.
Piyasadaki değişiklikler ülke maksatlarına yansımıyor
Bu yıl 11-22 Kasım’da Bakü’nün mesken sahipliğinde düzenlenen COP29 öncesinde ise COP29 Başkanlığı global güç depolama kapasitesi için yeni bir vizyon ortaya koydu. Bu kapsamda, küresel depolama kapasitesinin 2022 düzeyine nazaran 6 katına çıkarılarak 2030’a kadar 1500 gigavata yükseltilmesi hedefleniyor. Ember’in analizindeki 96 ülkeden yalnızca 30’unun bu cins ulusal depolama amacı bulunurken, bu ülkelerin 2030 depolama gayelerinin toplamı 284 gigavata karşılık geliyor. Bu sayı, 1500 gigavatlık gayenin hayli altında kalıyor.
Ember Elektrik Analisti Katye Altieri, tahlilin bulgularına ait değerlendirmesinde, yenilenebilir güç piyasalarının geliştiğini lakin hükümetlerin maksatlarının değişmediğini belirterek, “Yenilenebilir gücün büyümesi her yıl beklentileri aşıyor ve bu düşen fiyatlarla birleşiyor. Piyasalar büyüyor lakin ülkelerin hala kâfi gaye belirlememe sorunu var” sözlerini kullandı.
