Başak Parıltı GÖKÇAM

Sürdürülebilirlik çalış­maları dünyanın her noktasında farklı pro­jeler ve yatırımlarla gerçek­leşiyor. Global çapta en ge­lişmiş birinci 10 iktisat arasın­da yer alan İngiltere’nin de bu manada neler yaptığı bü­yük kıymete sahip. Dünyanın birinci endüstrileşmiş ülkesi ola­rak da bilinen İngiltere; kim­ya, ilaç, silah, havacılık ve uzay alanlarındaki güçleriyle de ön planda yer alıyor. Pekala sana­yisi bu kadar gelişen bir ülke­nin, sürdürülebilirlik alanın­da yaptığı çalışmalar neler?..

Eğitimini İngiltere’de İşlet­me ve Sürdürülebilirlik Yö­netimi üzerine alan İşbaşa­ran Holding Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Kaan İşbaşaran ile İngiltere’nin gayrimenkulde sürdürülebilirliğe bakış açısı­nı konuştuk. 2010 yılından bu yana başta Londra olmak üze­re İngiltere’nin 6 farklı bölge­sinde inşaat projeleri gelişti­ren İngiltere merkezli İşba­şaran Holding’in yeşile olan yatırımlarına da değinen Uğur Kaan İşbaşaran, bu süreçte İngiltere’nin gayrimenkulde sürdürülebilirliği temel alan siyasetlerini anlattı.

2030’da 3 milyar insan barınma sorunu yaşayacak

İşbaşaran Holding olarak sürdürülebilirliğe farklı bir bakış açısıyla yaklaştıkları­nı belirten Uğur Kaan İşbaşa­ran, “Herkes gayrimenkulde sürdürülebilirlik konusuna spesifik, tek gözle bakıyor fa­kat biz insan odaklı ilerliyor, farklı bakmaya uğraş ediyo­ruz. Bu nedenle de emelimiz yalnızca gereç yahut bilgiler üzerinden gitmek değil. Çün­kü bilgilere baktığımızda dün­yada 1.6 milyar insanın barın­ma sorunu var ve bunun 2030 yılında 3 milyara çıkacağı ön­görülüyor.

Fakat buna karşı­lık bir de inşaat büyüklüğü ve gayrimenkulün toplam bedeli mevcut. Çıkarımlar şunu gös­teriyor ki dünya bazında her yıl New York büyüklüğünde inşaat yapılıyor ve dünyadaki gayrimenkul kesiminin bü­yüklüğü 380 trilyon dolar. Ta­bii bu paha artarak gidecek. Yani inşaat ve dal pahası ar­tarken, barınma sorunu da ar­tıyor. Ben burada sürdürülebi­lir bir denklem kuramıyorum. Ayrıyeten barınma sorunu devam ederken, hangi gereçlerin kullanıldığının, inşaatın nasıl yapıldığının daima lisana geti­riliyor oluşunun tahlil odaklı değil, inşaatçı odaklı olduğu­nu düşünüyorum” dedi.

Gayrimenkul dalındaki mevcut yaklaşımın insan oda­ğından saparak satış rakamı­nın yüksek olmasında etken olduğuna dikkat çeken İşbaşa­ran, “Sürdürülebilir malzeme­ler ve yeşil finansman kaynak­ları kullanılıyor ama bunlar şirketler için uygun olsa da gerçek manada ‘sürdürülebilir’ değil. Ben inşaatın değil, insan haya­tının sürdürülebilir tutulması gerektiğinin altını çizmek isti­yorum.

Biz de İşbaşaran Hol­ding olarak bu noktada hem ye­ni bir etraf hem sürdürülebi­lirlik odaklı marka yaratmak hem de uygulamaya bunu or­taya koyabilmek ismine Hor­tus Living markasını geliştir­dik. Bu markamızı uygulamaya koymak için Londra’ya 50 da­kika arada, 20 dönüm üze­rine 38 konutluk ‘pasif house’ teknikleriyle inşaa edilecek bir sitenin imar müsaadeleri için çalışmalarımızın sonuna gel­dik. Müsaadelerin ardından inşaata başlamayı hedefliyoruz. Bura­da bizim için kıymetli olan ya­rattığımız markayı yaygınlaş­tırarak, farklı bölgelerde farklı konseptlerde etraf ve sürdü­rülebilirlik odaklı projeler ge­liştirmek olacak” diye konuştu.

Güneş gücü takviyesi

‘Hortus Living’ projesinde meskenin ısısının kendi içinde ko­runduğunu ve bunun güç verimliliğine dönüştürüldü­ğünün bilgisini veren İşba­şaran, “Aynı vakitte güneş gücüyle bunu destekle­yip, yüzde 90 güç verimli­liği sağlayarak, hem güç fa­turalarını düşürmüş hem de kullandığımız materyallerle karbon salımını düşüreceğiz.

Ayrıca hava kaynaklı ısı pom­paları kullanarak da gaz kul­lanımını keserek, fazla depo­lanan gücün satışını ger­çekleştireceğiz. Bunların yanı sıra ‘allotment living’ denilen bahçelerde de insanların ken­di üretimini yapabilecekleri alanları olacak. Barınma soru­nu açısından kıymetlendirmek gerekirse de tekrar devlet regü­lasyonları sonucunda yüzde 30 ila 40 oranında bulunduğu­muz inşaat noktasında toplumsal konut imkanı sunmuş olaca­ğız” dedi.

“Temeli atmadan kertenkeleyi 1 yıl izliyoruz”

İngiltere’deki etraf kanunları ve etraf düzenlemelerinin de ehemmiyetine vurgu yapan İşbaşa­ran, “Türkiye ve İngiltere ara­sında karşılaştırma yapmak gerekirse; İngiltere’deki ‘pasif house’ zaruriliği, ısı pom­palarının yeni inşaatlardaki mecburiliği ve biyoçeşitlilik net kazanım yasası üzere düzen­lemeler, ülkede kesimi şekil­lendiriyor. Örneğin biyoçe­şitlilik net kazanım maddesine nazaran siz inşaatçı olarak neden olduğunuz kaybı, en az yüzde 10 oranında artıya çevirmek zorundasınız.

Biz bir inşaatın temelini atmadan, kertenke­lenin 1 yıllık yolunu takip edi­yoruz ki oradaki ekosisteme ziyan vermeyelim. Bu dünya­nın birden fazla ülkesinde yok, Türki­ye’de de yok. Neden olmasın? Biz yapmış olduğumuz bahçe­lerle ve kullandığımız yeşil te­raslarla, maddedeki sonun üze­rine çıkarak yüzde 14’ü bulma­yı başardık. Üstelik bu maddede devlet de ‘kendi inşaatınızda yapamıyorsanız, dışarda ya­pın’ hakkını tanıyor. Ben Tür­kiye’de de Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının buna yönelik bir düzenleme getirmesi gerektiğini düşünü­yorum. Zira şayet bu olmaz­sa, çevreyi koruyamayız” öne­risinde bulundu.

İngiltere’de yazılı olmayan kurallar sizi bir yere çıkarıyor

Dünyada yeşil fonların gün geçtikçe arttığını ve yeşil fonların akacak yer aradığını belirten İşbaşaran Holding Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Kaan İşbaşaran, “İngiltere yazılı olmayan kurallarla sizi bir yere çıkarıyor ve siz çevreci yapı yaptıktan sonra bunu onaylatırsanız, yeşil finansmana düşük faizle erişiminiz oluyor. Biz Türkiye olarak neden bu garantiyi sağlayıp, mevzuatları destekleyip, o fonları kendimize çekmeyelim? Bu sayede hem maddi kaynak olur hem de kazan-kazan durumu yaşanır. Türkiye çok ezber gidiyor. Bizim de dinamik bir hale getirmemiz gerekiyor” diye konuştu.

Türkiye’de inşaatçıya dönüşüm teşviği gerek

Türkiye’de dönüşümün başarılı olabilmesi için inşaatçıların teşvik edilmesi gerektiğini söyleyen İşbaşaran Holding Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Kaan İşbaşaran, “İngiltere’de önümüzdeki beş sene için yalnızca eski konutların güç randımanının artırılmasına 6.6 milyar pound harcanacak. Ayrıyeten yenilenebilir güçte de önemli atılımlar yapılıyor. Güneşi neredeyse olmayan bir ülkede güneşten güç alınıyor. Zira İngiltere soğuk bir ülke ve güç verimliliği çok değerli. Güneşi kaçırırsan, randıman gidiyor konutta ve bu daha fazla güç harcaması demek. Türkiye’nin ise elinde çok büyük avantajlar var. Tahlil ve geliştirmeye muhtaçlık var” dedi.