Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de devam eden COP29 doruğu kapsamında taraf ülke temsilcileri, “2030 Maksatları Öncesi: 2024 Yılı Yüksek Seviyeli Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantısı” programında bir ortaya geldi. Toplantıya ülke temsilcilerinin yanı sıra BM İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı (UNFCCC) İcra Sekreteri Simon Stiell, COP29 Başkanı ve Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Muhtar Babayev ile IPCC Lideri Jim Skea ve UNFCCC yetkilileri katıldı.
Programın açılış konuşmasını yapan Babayev, COP29 sürecinin yarısının tamamlandığını ve bundan sonraki görüşmelerin epey değerli olduğunu söz etti.
Ana gündem unsuru olan Yeni Kolektif Sayısallaştırılmış Gaye (NCQG) odağını kaybetmemek kaydıyla, dorukta iklim krizinin her istikametini ele aldıklarını belirten Babayev, güç geçişini desteklemek için emisyon azaltımı konusunda birçok tezli teşebbüs başlatıldığını söyledi.
Bu noktadaki gelişmeleri özetleyen Babayev, “Depolama şebekeleri, koridorlar ve hidrojen konusunda taahhütlerimiz ve beyanlarımız var.” dedi.
COP28’in metan gazı konusundaki odağını COP29’da genişleterek organik atıklardan yayılan metan gazı emisyonlarına işaret ettiklerini aktaran Babayev, “Gıda atıkları global emisyonların yüzde 10’unu oluşturuyor. Ülkelerin organik atıkları endekslerine dahil etmeleri için bir deklarasyon başlattık. ABD, Çin, Azerbaycan Metan Doruğu sırasında birçok ülkenin kendi ulusal tesislerinde organik atıklara odaklanmaya başlamasından memnuniyet duyduk.” diye konuştu.
“Milyarlarca insanın hayatı tehlikede”
Toplantıya katılan her paydaşın değerli olduğunu vurgulayan Stiell, “Eğer bizi hakikat istikamete götürecek müşterek güce sahip bir yuvarlak masa toplantısı olsaydı, işte bu toplantı o olurdu. Hepinizin birebir odada, tahlil bulmaya hazır bir formda olması gereken bir an olsaydı, işte o an bu an olurdu.” tabirlerini kullandı.
Yayımlanan son Ulusal Katkı Beyannamesi (NDC) raporunun sonuçlarına değinen Stiell, mevcut ulusal iklim planlarının gereğince ileri gitmediği, milyarlarca insanın hayatının ve geçiminin tehlikede olduğu ihtarında bulundu.
İklim kriziyle gereğince uğraş edebilmek için yeni NDC siyasetlerine muhtaçlık duyulduğunun altını çizen Stiell, bunun için bir an evvel harekete geçilmesi daveti yaptı.
“Gerekli tedbirler alınırsa 2030’a kadar birçok güzelleşme görülebilir”
İklim kriziyle çabada tehlike ve fırsatları içeren bir sunum gerçekleştiren Skea, “1,5 derecelik ısınmaya tehlikeli derecede yakınız ve 2024 yılında bu düzeyin süreksiz de olsa aşılması kelam konusu olabilir. Şayet bu halde devam edersek bu yüzyılda 3 derecelik ısınmaya ulaşabiliriz.” öngörüsünü paylaştı.
Atmosferde biriken karbondioksitin her geçen gün global ısınma risklerini artırdığına dikkati çeken Skea gerekli tedbirlerin alınması halinde 2030’a kadar birçok güzelleşmenin görülebileceğini belirtti.
Sera gazı emisyonlarının azaltımı noktasında güç kesimindeki potansiyellerden bahseden Skea şunları söyledi:
“En büyük potansiyel, her biri yılda yaklaşık 4 gigaton karbondioksit eş pahası yahut toplam emisyonların yüzde 7’si kadar emisyon azaltma potansiyeline sahip olan bilhassa rüzgar ve güneş olmak üzere yenilenebilir güçte yatmaktadır. Her ikisinin de maliyetleri son yıllarda kıymetli ölçüde düştü. Fosil yakıt üretiminden kaynaklanan kaçak metan emisyonlarının azaltılması da değerli bir potansiyel. Metanın bilhassa güçlü bir sera gazı olduğu göz önüne alındığında Global Metan Taahhüdü’nün (GMP) imzalanması, yakın vadede ısınmanın önlenmesi açısından süratli sonuçlar getirebilir.”
Skea, yakın vakitte elde edilebilecek öbür kazanımları ise esaslı yenilenebilir güç teknolojileri, tercih eden ülkeler için nükleer güç ile karbon yakalama ve depolama teknolojileri biçiminde sıraladı.
Hayatın her alanına yayılacak sürdürülebilir uygulamaların emisyon azaltım uğraşlarına takviye olacağını kaydeden Skea bu uğraşların tıpkı vakitte insan sağlına katkı sunacağını lisana getirdi.
Toplantının son kısmında kelam alan ülke temsilcileri, iklim kriziyle gayret maksadıyla hayata geçirdikleri sürdürülebilir uygulamalara yönelik bilgi alışverişinde bulundu ve çeşitli bahislerdeki beklentilerini paylaştı.
