TEPAV Bütçe İzleme Bül­teni’nin dördüncü sayısı yayımlandı. Bülteni’nin dördüncü sayısında, 2024 yılı için maliye siyasetinin enflas­yonla uğraşa kâfi takviye sağlamadığı tabir edilerek, büt­çe açığının yıl sonunda 2,3 tril­yon TL düzeylerine ulaşacağı öngörüldü.

2024 yılının birinci do­kuz ayındaki bilgiler temel alınarak yapılan değerlendirmede MYB açığının 2023 yılının birebir döne­mine nazaran yüzde 109,5 oranında artış gösterdiğine dikkat çekilir­ken, tıpkı periyotta faiz dışı açı­ğın da neredeyse 3 kat arttığına vurgu yapıldı.

Bültende, geçtiği­miz aylarda açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ne karşın 2024 yılı harcamaları­nın nominal olarak bütçede yer alan sayıların üzerinde gerçek­leşeceği öngörüldü. Ayrıyeten, ver­gi paketi ile elde edilen ek gelir ve beklenenden yüksek gerçek­leşen enflasyonun tesiriyle ver­gi gelirleri bir ölçü artmış ol­sa da yıl sonunda bütçe açığının yalnızca 300 milyar TL civarında azalarak 2,3 trilyon TL (GSYH’ye oran olarak yüzde 5,3) seviyesin­de gerçekleşmesinin beklendi­ği tabir edildi.

Bültende, yılın birinci dokuz ayında enflasyon yüzde 35’in üzerinde gerçekleşirken yıl başında Orta Vadeli Programda (OVP) ile belirlenen yüzde 33’lük amacı aşıldığını tabir edildi. 2025-2027 devrine ait ola­rak açıklanan OVP’de 2024 yılı enflasyonu yüzde 41,5 olarak re­vize edildiğine değinilen bülten­de, bununla bir arada, ekim ayı enf­lasyon verisinin akabinde eko­nomi idaresinin yüzde 41,5’luk maksadının de tutmayacağının an­laşıldığı belirtildi.

Çalışanların, emeklilerin artırım talebi güçlendi

Bu doğrultuda 2024 yılı enf­lasyonunda ortaya çıkan bu sap­manın, taban fiyat başta olmak üzere fiyat ve maaş gelirlerinde 2025 yılı için yapılacak düzenle­menin boyutu tartışma konusu olduğunun vurgulandığı bülten­de, “Çalışanlarla emekliliklerin artırım talepleri güçlendirmiştir de­nildi.

Bültende ayrıyeten, ekonomik faaliyetlerdeki zayıflama işaret­lerinin yanı sıra döviz kurların­daki yatay seyre bağlı olarak ge­rek ihracat gerekse ithalat hafif bir düşüş gösterdiği belirtilerek, bunun bir yansıması olarak da temmuz ayı datalarına nazaran cari süreçler istikrarının yıl başında öngörülen 35 milyar dolar sevi­yesindeki açığın epeyce altın­da gerçekleşmesinin beklendiği söz edildi . Bültende, yıl için­de açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ne karşın 2024 yılı harcamalarının nomi­nal olarak bütçede yer alan ra­kamların üzerinde gerçekleşme­si beklendiğinin belirtildi.

2024 yılı için makroekonomik geliş­meler, bütçe gelişmeleri ve alınan önlemler çerçevesinde 2024 yı­lı için varsayımlarının revize edil­diğinin vurgulandığı bültende, “2024 yılı bütçe istikrarı hudutlu harcama artışlarına ve gelirlerde enflasyonla birlikte stopaj oran­larındaki artış ile vergi uyumu­na yönelik idari düzenlemelerle nominal olarak yükselmiş ancak GSYH’ye oran olarak düşmüştür. Bilhassa vergi önlemlerinin ağır­lıklı olarak 2025 yılına ertelen­mesi nedeniyle 2024 yılına ge­len mali tesirin çok hudutlu kal­ması vergilerin GSYH’ye oranını bu periyotta düşürmüştür.

Top­lam harcamaların 157 milyar TL, gelirlerin ise 495 milyar TL he­deflerin üzerinde gerçekleşeceği iddia edilmiştir. Faiz dışı istikrar GSYH’ye oran olarak yüzde 3,4’e, program tarifli istikrar ise yüz­de 2,8’e gerilemektedir. Bununla birlikte, bilhassa mali risklerden kaynaklı cari transferlerin bütçe masrafı yazılmasına yönelik uygu­lamalarla, zelzele ödeneklerinin nakit ve tahakkuk bazlı kullanımı ve bütçede raporlanmasına iliş­kin konular ve oluşabilecek har­cama artıkları, açığı üst aşağı istikametli etkileyecektir” tabirlerine yer verildi.