Hamide HANGÜL
Avrupa turnuvaların sona ermesi, eylül itibarıyla turizm rakamlarına yansımaya başlarken, yılın birinci 9 aylık bilgileri de turizm gelirlerinde yıllık yüzde 6,6, ziyaretçi sayısında yüzde 8,7 artışa işaret etti. Bu yılsonu için hedeflenin 60 milyon ziyaretçi sayısı da 1 milyon kişilik artışla 61 milyona revize edildi.
Turizm kesimi 2024 yılı üçüncü çeyrek rakamlarını Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) düzenlenen basın toplantısıyla açıklayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmde 2018’de yeni bir strateji izlendiğine işaret etti. Ersoy, “Strateji değişikliğinin 2 değerli konusu vardı. Bir tanesi ‘artık yalnızca nicelikte değil, nitelikte de ölçeklendirerek projelerimizi geliştireceğiz’ dedik.
Hem ziyaretçi sayılarını arttıracağız hem de kişi başı gecelik harcama fiyatlarını yukarı gerçek çekeceğiz. İkincisi de Türkiye’yi jeopolitik pozisyonu sebebiyle karşı karşıya kaldığı ve kalacağı krizlere karşı bağışık hale getirmekti. Geldiğimiz nokta bilgiler gösteriyor ki stratejiyi sektörümüzle devlet olarak el ele vererek muvaffakiyetle uyguluyoruz” ifadelerini kullandı.
Pandemi öncesi periyot aşıldı
Turizm kesiminde, 2017’in birinci 9 ayında 30 milyon 518 bin olarak devraldıkları ziyaretçi sayısının, 2019’da 41 milyon 565 bin, 2023’te 45 milyon 230 bin olduğunu açıklayan Bakan Ersoy, “2024 yılı birinci 9 ayında ise 49 milyon 181 bin ziyaretçiye ulaşıldı.
Böylelikle 2017- 2024 devrinde yüzde 61,2, pandemi öncesi ve sonrasındaki periyodu kapsayan 2019- 2024’de yüzde 18,3, geçen yılın birinci 9 ayına nazaran de yüzde 8,7 artış kelam konusu. Bütün bu gelişmeler ışığında yıl sonu ziyaretçi maksadımızı 61 milyon olarak üst taraflı revize ediyoruz” sözünü kullandı. Bakan Ersoy, ilk 9 ayı 5.5 milyon ziyaretçi sayısıyla Rusya Federasyonu’nun birinci, 5.2 milyon ile Almanya’nın ikinci ve 3.7 milyon ile Birleşik Krallığın üçüncü sırada tamamladıkları bilgisini verdi.
Ortalama kalış müddetlerinde ise 2017’de birinci 9 ayda 11.5 ortalama gerçekleştiğine işaret eden Bakan Ersoy, “2019’da normalleşmeyle birlikte 10.8 olmuş. Pandemi öncesinde 13.5-14 ortalama kalış sürelerine kadar çıkmıştık, 2024 yılında birinci 9 aylık data 10.6 olarak gerçekleşmiş, yıl sonu varsayımı 10.6-10.7 ortalama kalış müddetiyle tamamlayacağız üzere gözüküyor. Bunun geriye yanlışsız gidiyor olması aslında olağanlaşma göstergesi ve sağlıklı bir gösterge, ilerleyen yıllarda bu aşağıya gerçek inecek” diye konuştu.
Kişi başı gecelik harcamaya da dikkati çeken Bakan Ersoy, “Yeni stratejiden önce yabancı ziyaretçilerin kişi başı gecelik harcamaları 2017’nin birinci 9 ayında 83 dolar, 2019’da 87 dolar, 2023’te 101 dolar, 2024’te ise 107 dolara yükseldiğini görüyoruz.
Yani 2018 prestijiyle nitelikli ziyaretçi maksadımıza uygun olarak kişi başı gecelik harcama gelirinizi arttırmaya devam etmişiz” dedi. Turizm gelirlerinin 2017’de 24.6 milyar dolar, 2019’da 33.8 milyar dolar, 2023’te 44 milyar dolar, 2024’ün birinci 9 ayında ise 46.9 milyar dolar olduğunu tabir eden Ersoy, “Üçüncü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde ettik.
Bu bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri oldu” formunda konuştu. Toplantının akabinde TÜROB’un klasik öğe yemeğine katılan Bakan Ersoy, turizm rakamlarının yüzlerini güldürdüğünü, üçünü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde edildiğine işaret ederek, “Bu, bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri olarak tarihe geçtiğini hatırlatmak isterim” tabirlerini kullandı.
Haydarpaşa ve Sirkeci Garı AVM ve otel olmayacak
Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci Garı projelerine ait de bilgiler verdi. Ersoy, “Ağustos 2024’te Haydarpaşa ve Sirkeci Gar bölgeleri süreksiz mühletle Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildi. Bakanlık olarak biz de Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesiyle ilgili çalışmalarımıza süratli bir formda başladık” dedi.
İlk etapta Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ve Türkiye Tasarım Vakfından oluşan bir danışma kurulu oluşturduklarını belirten Ersoy, proje bölgesinde yapılan çalışmalara ait şu bilgileri verdi: “Öncelikle Haydarpaşa Garı kompleksinde bulunan atıl durumdaki tescilli eski eser yapılar aslına uygun biçimde restore edilecek. Hem Haydarpaşa’da hem Sirkeci’de tren olacak, kültür ve sanat olacak, millet bahçesi olacak fakat burada asla AVM ve otel olmayacak. Amacımız 2026 Ekim’de Haydarpaşa ve Sirkeci kültür vadilerini İstanbullulara ikram etmek” diye konuştu.
Yurt dışına gidenler arttı harcamaları geriledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın temmuz-eylül devrine ait turizm istatistiklerine nazaran, yurt içinde ikamet edip diğer ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm sarfiyatı, geçen yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 22,5 azalarak 1 milyar 874 milyon 216 bin dolar oldu. Bunun 1 milyar 517 milyon 780 bin dolarını ferdî harcamalar, 356 milyon 436 bin dolarını ise paket tıp harcamaları oluşturdu. Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 10,3 artarak 3 milyon 286 bin 105 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 570 dolar olarak gerçekleşti.
Eresin: Turizmde yetişmiş eleman açığı devam ediyor
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Klâsik öğlen yemeği Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve dal temsilcilerinin iştirakiyle gerçekleştirildi. Yemekte konuşan TÜROB Başkanı Müberra Eresin, İstanbul’da eylül ayında dolulukların yüzde 82, birinci 9 ayda ise yüzde 65,7 olduğunu açıkladı. Bölümde istihdam sayısının 1,5 milyon bireye ulaştığına işaret eden Eresin, “Toplamda ulaştığı hissesiyle önder pozisyona yükseldi. Beklentimiz 1,7 milyon bireye ulaşması. Fakat yetişmiş eleman açığı hala sürüyor” dedi. Turizm maddesine da değinen Eresin, “Mevzuatın kimi yerlerde dar kalmasıyla külfetler görünüyor, onların da Bakanımızın dayanağıyla çözüleceğini düşünüyoruz” diye konuştu.